Polskie badania nad stężeniem radionuklidów w powietrzu polarnym dostarczają cennych informacji
10 listopada 2021, 17:04Naukowcy z NCBJ i z Instytutu Geofizyki PAN opublikowali wyniki wieloletnich badań stężeń radionuklidów w regionie polarnym i w Polsce. Zebrane dane wzbogacają wiedzę o ruchu i mieszaniu się mas powietrza w skalach od regionalnej aż do globalnej, oraz o zapyleniu środowiska.
Obóz Czyngis-chana, późniejsza stolica imperium, doczekał się szczegółowej mapy
5 listopada 2021, 12:32W XIII wieku stolicą nowo powstałego imperium mongolskiego zostało Karakorum, miasto, którego początek bierze się z obozu wojskowego założonego po 1220 roku przez Czyngis-chana. W roku 1237, siedem lat po śmierci Czyngis-chana wielki chan Ugedej ogłosił Karakorum stolicą imperium
U skrajnie zagrożonego kondora zaobserwowano rozmnażanie bez udziału samca
4 listopada 2021, 10:20Partenogeneza – dzieworództwo – czyli rozmnażanie się bez zapłodnienia, znane jest u nielicznych gatunków. Rozmnażają się tak rozwielitki, występuje ona u pszczół, zdarza się u ryb czy płazów, a przed kilkunastu laty zaobserwowano ją też u rekinów. Teraz na łamach Journal of Heredity opisano pierwsze znane przypadki partenogenezy u skrajnie zagrożonego kondora kalifornijskiego.
Dlaczego ospa nas nie zabija? Szczepionki, ich historia i działanie
29 października 2021, 06:54Na ospę prawdziwą, jedną z najbardziej śmiercionośnych i najdłużej trapiących ludzkość chorób, nie zapada obecnie nikt. Ostatnie znane przypadki naturalnej infekcji miały miejsce w 1977 roku w Somalii. Natomiast ostatnimi ofiarami ospy było dwoje Brytyjczyków. W 1978 roku fotograf medyczna Janet Parker zaraziła się ospą na University of Birmingham. Obwiniany o jej chorobę profesor Henry Bedson, który prowadził badania nad wirusem ospy, popełnił samobójstwo. Oboje zmarli w tym samym dniu.
Wyjątkowy zwój modlitewny pokazuje, jak oddawano cześć relikwii przed zerwaniem z Watykanem
27 października 2021, 10:51Jeden z niewielu zachowanych angielskich zwojów modlitewnych pokazuje, w jaki sposób modlili się katoliccy pielgrzymi przed reformacją, kiedy to Henryk VIII zerwał z Watykanem. Praktycznie nieznany nauce zwój pojawił się na krótko na rynku w latach 60. i 70. ubiegłego wieku. Nigdy wcześniej nie był szczegółowo badany i pozostaje w rękach prywatnych. Tekst oraz ilustracje zwoju wiążą go z Bromholm Priory, ważnym średniowiecznym miejscem pielgrzymkowym
Niezwykły biały karzeł
20 października 2021, 11:22Znaczna część gwiazd w toku swojej ewolucji zamienia się w białe karły, niezwykle gęste obiekty wielkości Ziemi o masie zbliżonej do masy Słońca. Teraz po raz pierwszy astronomowie zauważyli białego karła nagle zmieniającego jasność w bardzo krótkim czasie. Znajduje się on w układzie podwójnym w odległości około 1400 lat od Ziemi i pobiera materię materię z towarzyszącej mu gwiazdy.
Planeta krąży wokół trzech gwiazd układu GW Orionis?
11 października 2021, 17:24W odległości 1300 lat świetlnych od Ziemi, w Gwiazdozbiorze Oriona znajduje się układ GW Orionis. Składa się on z młodych gwiazd otoczonych dyskiem protoplanetarnym. Dwie krążą blisko wokół siebie, a trzecia okrąża je obie. Jednak tym, co najbardziej przykuło uwagę astronomów jest dysk. I to nie tylko ze względu na swój niezwykły kształt, ale i możliwość, że znajduje się w nim planeta krążąca wokół trzech gwiazd.
Polacy badają tajemnicze pismo z Wyspy Wielkanocnej
7 października 2021, 08:55Rongorongo, wciąż nieodczytane pismo z Wyspy Wielkanocnej, to prawdziwa gratka dla naukowców. Niewykluczone bowiem, że jest to jeden z niewielu przypadków w historii ludzkości niezależnego rozwoju systemu pisma. Doktor Rafał Wieczorek z Wydziału Chemii UW wraz z zespołem szczegółowo zbadał Tabliczkę Berlińską. To jeden z zaledwie 23 zachowanych do dzisiaj zabytków, na którym możemy zobaczyć rongorongo.
Wyjątkowe narodziny we wrocławskim zoo
30 września 2021, 13:43We wrocławskim ogrodzie zoologicznym przyszły na świat patelnice wstęgoogonowe (Taeniura meyeni). Jak podkreśla dyrektor ZOO Radosław Ratajszczak, literatura fachowa odnotowała wcześniej tylko jeden przypadek rozmnożenia tego gatunku w hodowli zamkniętej, w Australii.
Kobiety i mężczyźni zamieszkujący Herkulaneum nie jedli tych samych produktów
1 września 2021, 11:43Badania szczątków kostnych z Herkulaneum pokazały, że kobiety i mężczyźni zamieszkujący starożytne miasto nie jedli tych samych produktów. Analiza stabilnych izotopów węgla i azotu z aminokwasów kolagenu kości 17 osób (11 dorosłych mężczyzn i 6 dorosłych kobiet) wskazała, że kobiety spożywały więcej produktów ze zwierząt lądowych i lokalnie hodowanych owoców i warzyw, a w diecie mężczyzn było więcej droższych ryb.
